Opgeblazen buik na alcohol: oorzaken en tips voor verlichting

Alcoholische dranken zijn vaak het middelpunt van gezellige avonden en sociale bijeenkomsten. Echter, na een avondje uit kunnen sommige mensen geconfronteerd worden met een onaangename bijwerking: een opgeblazen buik na alcohol. In deze blog duiken we dieper in op dit fenomeen, onderzoeken we waarom dit gebeurt en bieden we enkele tips om dit ongemak te verminderen.

Waarom heb je een opgeblazen gevoel na alcohol?

De opgeblazen buik nadat je een avondje flink geproost hebt, komt door de negatieve invloed van alcohol op de spijsvertering. Alcohol zorgt voor uitdroging, wat resulteert in een verminderde bloedtoevoer naar de darmen en de aanmaak van spijsverteringsenzymen remt. Hierdoor vermindert de beweeglijkheid van de darmen, wat kan leiden tot een vertraagde verwerking van voedsel. Bacteriën krijgen daardoor beter de kans om suikers en andere voedingscomponenten te fermenteren (afbreken en omzetten naar gassen). Deze gassen kunnen dan ‘vast’ komen te zitten in de dunne darm. 

Je vraagt je nu misschien af waarom niet iedereen hier (evenveel) last van heeft. Hoewel het niet gek is om in enige mate een opgeblazen gevoel te hebben na alcohol, is het niet normaal om na elk drankje een dikke buik en erge pijn te krijgen. Waarschijnlijk is er dan wat meer aan de hand met je buik en wakkert het wijntje dat je drinkt het vuurtje enkel aan. Voorbeelden van wat er zich in je darmen af zou kunnen spelen zijn SIBO en gistovergroei. Alcoholgebruik is namelijk een risicofactor voor beide aandoeningen (1,2). Bij SIBO is er sprake van een overmaat aan bacteriën in de dunne darm en bij gistovergroei is er een overmaat aan Candida schimmel aanwezig. Beide kunnen ongemak, winderigheid en een dikke buik veroorzaken. SIBO en gistovergroei kunnen behandeld worden, mits ze natuurlijk ontdekt worden. Helaas is dat niet altijd het geval. Uit onderzoek blijkt namelijk dat tot wel 78% van de mensen met het Prikkelbare Darm Syndroom (PDS) in werkelijkheid SIBO zou kunnen hebben (3). En dat terwijl de diagnoses gemakkelijk gesteld kunnen worden met de juiste testen.

Een opgeblazen buik na bier en wijn

Sommige alcoholische drankjes kunnen meer ongemak veroorzaken dan anderen. Koolzuurhoudende dranken, zoals bier en sommige mixers, bevatten namelijk koolzuurgas dat extra gasvorming kan veroorzaken.

Ook bevat bier suikers die na het fermentatieproces niet volledig worden omgezet naar alcohol, wat kan leiden tot een hoger suikergehalte. Suikers kunnen fermentatie in de darmen stimuleren, wat op zijn beurt kan bijdragen aan gasophoping. Wijn bevat over het algemeen minder suikers dan bier. Dit kan verklaren waarom je meer last hebt van een opgeblazen buik na wijn dan na bier, al kunnen individuele reacties sterk afhangen van het wel of niet hebben van de onderliggende problemen die we hierboven hebben genoemd.

Een opgeblazen buik na stoppen met alcohol

Alcoholgebruik verstoort de samenstelling van de micro-organismen in je darmen, een situatie die ook wel dysbiose wordt genoemd, wat een opgeblazen buik kan veroorzaken (4). Wanneer je stopt met drinken, worden de negatieve veranderingen van je microbioom niet zomaar teruggedraaid. Volgens recent onderzoek is er naast alcoholonthouding ook tijd en, niet geheel onbelangrijk, een gezond dieet nodig om de samenstelling van je darmbacteriën te herstellen (5). Dat laatste is voor sommigen makkelijker gezegd dan gedaan. Veel diëten focussen zich tegenwoordig alleen op afvallen of ‘fit’ worden en voedselgroepen zoals koolhydraten worden onnodig vermeden. Wij hebben een dieet ontwikkeld voor mensen die een gezond lichaam van binnen willen. Het doel van ons D.A.R.M. dieet is om weer energie terug te krijgen en om van je opgeblazen buik af te komen.

Je opgeblazen buik verhelpen of verminderen

Gelukkig zijn er een aantal stappen die je kan ondernemen om een opgeblazen buik na het drinken van alcohol te verhelpen of in ieder geval te verminderen: 

• Hydrateren: drink voldoende water om uitdroging te voorkomen en de spijsvertering te ondersteunen.

• Verstandige keuzes en drinken met mate: kies voor drankjes met minder koolzuur en vermijd suikerhoudende mixers. Probeer geen grote hoeveelheden alcohol te consumeren.

• Volg het D.A.R.M. dieet: dit dieet focust op licht verteerbaar voedsel en dit is precies wat je darmen nodig hebben als ze herstellende zijn van de alcohol.
• Bewegen: maak een korte wandeling na het drinken om een opgeblazen gevoel te verminderen.

Als je benieuwd bent naar hoe je jouw opgeblazen buik kunt herstellen met een gestructureerd plan, bekijk dan eens ons D.A.R.M. Programma. Hierin ontdek je stap voor stap wat jouw darmklachten veroorzaakt en hoe je dit kunt aanpakken. Deze holistische benadering van darmgezondheid heeft ervoor gezorgd dat al velen vaarwel hebben kunnen zeggen tegen een dikke buik en oncomfortabel gevoel. Met ons programma hebben we al meer dan 2500 mensen mogen helpen. 

Je kunt ook onze gratis masterclass volgen. Hierin laat Emilia de Vries je zien hoe je stap voor stap van je buikklachten af kunt komen. Je ontdekt wat je vandaag nog kunt doen om je klachten te verminderen en welke stappen je moet volgen om structurele verbetering te zien in je darmwerking. Klik hier om de masterclass te bekijken.

Bronnen:

1. Gabbard SL, Lacy BE, Levine GM, Crowell MD. The impact of alcohol consumption and cholecystectomy on small intestinal bacterial overgrowth. Dig Dis Sci. 2014 Mar;59(3):638-44. doi: 10.1007/s10620-013-2960-y. Epub 2013 Dec 10. PMID: 24323179. The impact of alcohol consumption and cholecystectomy on small intestinal bacterial overgrowth - PubMed (nih.gov)
2.  Candida: Gisten en schimmels - Darmklachten.nl
3. Ghoshal, U. C., Shukla, R., & Ghoshal, U. (2017). Small Intestinal Bacterial Overgrowth and Irritable Bowel Syndrome: A Bridge between Functional Organic Dichotomy. Gut and liver, 11(2), 196–208. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5347643/ 
4. Jew MH, Hsu CL. Alcohol, the gut microbiome, and liver disease. Journal of Gastroenterology and Hepatology 2023. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/jgh.16199# 
5. Ames, N. J., Barb, J. J., Schuebel, K., Mudra, S., Meeks, B. K., Tuason, R. T. S., Brooks, A. T., Kazmi, N., Yang, S., Ratteree, K., Diazgranados, N., Krumlauf, M., Wallen, G. R., & Goldman, D. (2020). Longitudinal gut microbiome changes in alcohol use disorder are influenced by abstinence and drinking quantity. Gut microbes, 11(6), 1608–1631. https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/19490976.2020.1758010
   
   
   

Geschreven door Zara Kleijn, BSc Geneeskunde aan de Radboud Universiteit, met verdiepende vakken in voeding, gezondheid en sport.

Gereviewd door Mats Laszlo , BSc Voeding- en Gezondheidswetenschappen aan de Wageningen Universiteit, Master Nutrition and Health, specialisatie: Molecular Nutrition and Toxicology, ervaringsdeskundige op het gebied van maag- en darmklachten zoals SIBO.