Opgeblazen buik na medicatie: 6 veelvoorkomende gevolgen

Hoewel medicatie een heleboel voordelen heeft, kan het soms de natuurlijke balans van ons lichaam verstoren en daarmee een opgeblazen buik veroorzaken. In deze blog bespreken we vijf lichamelijke veranderingen die het resultaat kunnen zijn van medicatie en je darmgezondheid kunnen beïnvloeden.

Een disbalans in de darmen

Een van de meest voorkomende darmklachten na medicatiegebruik is een opgeblazen buik na antibiotica. Antibiotica, die bedoeld zijn om bacteriële infecties te bestrijden, kunnen ook de gunstige bacteriën in de darmen doden. Dit kan leiden tot dysbiose, een disbalans in de micro-organismen (bacteriën, virussen en gisten) in onze darmen. Dysbiose komt vaak voor bij mensen met prikkelbaredarmsyndroom en buikpijn (1,2). 

Dikke buik door hormonen na stoppen met pil

De pil reguleert hormonen, waaronder oestrogeen en progesteron, en het stoppen ervan kan leiden tot een tijdelijke disbalans. Sommige vrouwen merken op dat hun menstruatiecyclus onregelmatig wordt, terwijl anderen last kunnen krijgen van stemmingswisselingen, acne, een verhoogde gevoeligheid van de borsten of een opgeblazen buik na het stoppen met de pil. 

Steeds meer onderzoeken tonen aan dat het wel of niet gebruiken van de pil, net zoals antibiotica, een effect heeft op ons microbioom (1).

 Bovendien kan je een opgeblazen buik na stoppen met de pil krijgen doordat de hormonale schommelingen de menstruatiecyclus beïnvloeden. Dit hangt indirect samen met een opgeblazen gevoel doordat je met een onregelmatige cyclus vaker last kan hebben van het vasthouden van vocht en een opgezwollen gevoel in de buik. 

 

Verandering in vochtbalans door medicatie

Een van de minder bekende maar essentiële aspecten van onze gezondheid is de vochtbalans in ons lichaam. Sommige medicijnen (zoals prednison, NSAID’s of antidepressiva) kunnen leiden tot vochtretentie, waarbij het lichaam meer water vasthoudt dan normaal. Dit kan resulteren in zwelling en een gevoel van zwaarte in de benen, enkels of handen, maar ook in een opgeblazen buik (3,4). 

Aan de andere kant kunnen bepaalde medicijnen (zoals plaspillen of laxeermiddelen) leiden tot een verhoogde uitscheiding van vocht, wat kan leiden tot uitdroging. Houd hier dus rekening mee als je last hebt van duizeligheid, vermoeidheid of een droge huid. Soms kun je de klachten gemakkelijk verhelpen door je drinkpatroon aan te passen, anders is het aan te raden om een arts om advies te vragen.

Opgeblazen buik na maagzuurremmers

Maagzuurremmers, zoals protonpompremmers (PPI's) en H2-blokkers, verminderen de productie van maagzuur door de cellen in de maagwand te beïnvloeden. Hierdoor kunnen ze effectief zijn bij het verlichten van symptomen zoals brandend maagzuur en zure reflux. 

Het produceren van te weinig maagzuur kan echter ook de kans op SIBO vergroten. Een van de functies van maagzuur is namelijk het doden van bacteriën uit de voeding. Wanneer je te weinig maagzuur aanmaakt, zullen meer bacteriën uit voeding in de darm terechtkomen, wat de kans op SIBO kan vergroten. Lees hier meer over in ons gratis SIBO e-book.

 

Verminderde motiliteit door medicatie

Sommige medicijnen kunnen direct de motiliteit (kneed- en stuwbewegingen) van de darmen beïnvloeden en op deze manier obstipatie en een dikke buik veroorzaken. Denk hierbij aan spierverslappende middelen of sterke pijnstillers zoals opiaten. 

Als een vezelrijk dieet, hydratatie en voldoende beweging niet voor verbetering zorgen, kun je bij je arts om een laxeermiddel vragen. 

Opgeblazen buik na narcose

Door het inbrengen van lucht tijdens beademing of het gebruik van chirurgische gassen kunnen gassen in de maag of darmen terechtkomen, wat een opgeblazen gevoel kan veroorzaken. Wat lichaamsbeweging direct na de operatie (zoals het voorzichtig bewegen van de benen), het vermijden van voedingsmiddelen die gasvorming bevorderen ( zoals koolzuurhoudende dranken en vezelrijke voedingsmiddelen) en voldoende hydratatie kunnen je dikke buik verminderen. Als dit niet voldoende is, kan je natuurlijke laxerende middelen (zoals pruimensap) proberen of je medisch team om hulp vragen.

Opgeblazen buik verhelpen

Als je benieuwd bent naar hoe je jouw opgeblazen buik kunt herstellen met een gestructureerd plan, bekijk dan eens ons D.A.R.M. Programma. Hierin ontdek je stap voor stap wat jouw darmklachten veroorzaakt en hoe je dit kunt aanpakken. Deze holistische benadering van darmgezondheid heeft ervoor gezorgd dat al velen vaarwel hebben kunnen zeggen tegen een dikke buik en oncomfortabel gevoel. Met ons programma hebben we al meer dan 2500 mensen mogen helpen. 

Je kunt ook onze gratis masterclass volgen. Hierin laat Emilia de Vries je zien hoe je stap voor stap van je buikklachten af kunt komen. Je ontdekt wat je vandaag nog kunt doen om je klachten te verminderen en welke stappen je moet volgen om structurele verbetering te zien in je darmwerking. Klik hier om de masterclass te bekijken.

Bronnen:

1. Holtmann, G. J., Ford, A. C. & Talley, N. J. Pathophysiology of irritable bowel syndrome. Lancet Gastroenterol. Hepatol. 1, (2016) Pathophysiology of irritable bowel syndrome (thelancet.com)
2. Cryan, J. F. et al. The Microbiota-Gut-Brain Axis. Physiol. Rev. 99, (2019) The Microbiota-Gut-Brain Axis - PubMed (nih.gov)
3. American Academy of Family Physicians. Edema. What Is Edema? - Causes and Treatment | familydoctor.org
4. Water Retention: Remedies, Symptoms, Causes, and More (healthline.com)
5. Mihajlovic J, Leutner M, Hausmann B, Kohl G, Schwarz J, Röver H, Stimakovits N, Wolf P, Maruszczak K, Bastian M, Kautzky-Willer A, Berry D. Combined hormonal contraceptives are associated with minor changes in composition and diversity in gut microbiota of healthy women. Environ Microbiol. 2021 Jun;23(6):3037-3047. doi: 10.1111/1462-2920.15517. Epub 2021 May 6. PMID: 33876556.Combined hormonal contraceptives are associated with minor changes in composition and diversity in gut microbiota of healthy women - PubMed (nih.gov)
6. Jacobs, C., Coss Adame, E., Attaluri, A., Valestin, J., & Rao, S. S. (2013). Dysmotility and proton pump inhibitor use are independent risk factors for small intestinal bacterial and/or fungal overgrowth. Alimentary pharmacology & therapeutics, 37(11), 1103–1111. Dysmotility and proton pump inhibitor use are independent risk factors for small intestinal bacterial and/or fungal overgrowth - PubMed (nih.gov)

 

Geschreven door Zara Kleijn, BSc Geneeskunde aan de Radboud Universiteit, met verdiepende vakken in voeding, gezondheid en sport.

Gereviewd door Mats Laszlo , BSc Voeding- en Gezondheidswetenschappen aan de Wageningen Universiteit, Master Nutrition and Health, specialisatie: Molecular Nutrition and Toxicology, ervaringsdeskundige op het gebied van maag- en darmklachten zoals SIBO.