👉 Last van langdurige diarree of borrelende darmen? Meld je aan voor onze masterclass 👈
LOGIN GRATIS MASTERCLASS

Rifaximine, supplementen, antibiotica en probiotica bij SIBO

pds sibo Jan 12, 2025

Heb je last van het prikkelbare darm syndroom (PDS) of onverklaarbare buikklachten? Dan kan het zijn dat je te maken hebt met SIBO, oftewel Small Intestinal Bacterial Overgrowth. Het behandelen van SIBO kan een uitdaging zijn, maar er zijn verschillende opties beschikbaar. 

In dit artikel gaan we in op de rol van antibiotica en rifaximine bij de behandeling van SIBO, bespreken we verschillende supplementen die kunnen helpen bij de onderliggende oorzaken en geven we antwoord op de vraag wanneer het innemen van probiotica bij SIBO aan te raden is.

We bespreken de volgende onderwerpen:

  • Antibiotica en rifaximine bij SIBO: wat zijn de voor- en nadelen?
  • Supplementen voor de onderliggende oorzaken van SIBO: welke kunnen helpen en hoe werken ze?
  • Wanneer probiotica innemen bij SIBO: in welke gevallen kunnen probiotica bijdragen aan herstel en waar zijn ze te vinden?

(PS: benieuwd hoe je in 4 stappen je darmklachten op een effectieve manier kunt aanpakken? Bekijk dan hier onze gratis masterclass.)

 

SIBO en antibiotica

Laten we beginnen met de rol van antibiotica bij SIBO. Antibiotica worden vaak ingezet als de eerste behandelingsoptie bij SIBO. Ze zijn effectief in het verminderen van de bacteriële overgroei in de dunne darm, wat leidt tot verlichting van symptomen zoals een opgeblazen buik, gasvorming en diarree.

Het gebruik van antibiotica heeft echter ook nadelen, zoals bijwerkingen (diarree) en het risico op het ontwikkelen van antibioticaresistentie. Naast het risico op antibioticaresistentie kunnen deze medicijnen de balans van het darmmicrobioom verstoren, waardoor goede bacteriën ook worden aangetast. Dit kan leiden tot dysbiose, een ongunstige verhouding tussen 'goede' en 'slechte' bacteriën.

 

Rifaximine bij SIBO 

Rifaximine is een antibioticum dat vaak wordt voorgeschreven bij de SIBO behandeling. Het onderscheidt zich van andere antibiotica doordat het vrijwel uitsluitend in de darm werkt en niet systemisch wordt opgenomen. Hierdoor heeft rifaximine minder bijwerkingen dan veel andere antibiotica en heeft het een lager risico op het veroorzaken van resistentie.

Onderzoek toont aan dat rifaximine bijzonder effectief is bij het behandelen van waterstof-dominante SIBO (1). Bij methaangas-dominante SIBO wordt rifaximine soms gecombineerd met andere middelen om betere resultaten te behalen.

Hoewel rifaximine een krachtig medicijn is, is het belangrijk om een gestructureerde aanpak te volgen waarin ook andere aspecten van SIBO, zoals dieet en onderliggende oorzaken, worden aangepakt.

 

SIBO en kruiden

Naast antibiotica zijn kruiden een veelgebruikte natuurlijke optie voor de behandeling van SIBO. Bepaalde kruiden hebben antimicrobiële eigenschappen die kunnen helpen bij het verminderen van bacteriële overgroei in de dunne darm. Ze bieden een zachter alternatief voor antibiotica en kunnen de darmgezondheid ondersteunen zonder de balans van het microbioom volledig te verstoren.

Populaire kruiden voor SIBO-behandeling zijn onder andere oregano olie, knoflookextract (allicine), pepermuntolie en berberine. Elk kruid heeft unieke eigenschappen en kan gericht worden ingezet op basis van de specifieke klachten en oorzaken van SIBO.

 

SIBO en oregano olie

Oregano olie is een krachtig kruidensupplement dat vaak wordt ingezet bij de behandeling van SIBO. Het bevat het actieve bestanddeel carvacrol, dat bekend staat om zijn sterke antimicrobiële eigenschappen. Oregano olie kan hierdoor mogelijk helpen bij het verminderen van bacteriële overgroei en het verbeteren van de spijsvertering.

Hoewel oregano olie een effectieve optie is, moet het zorgvuldig worden gebruikt. Overmatig of langdurig gebruik kan leiden tot bijwerkingen, zoals maagklachten of verdere verstoring van het darmmicrobioom. Het is daarom aan te raden om dit middel onder begeleiding van een therapeut te gebruiken.

 

SIBO en berberine

Berberine is een ander plantaardig middel dat bekend staat om zijn antibacteriële, ontstekingsremmende en bloedsuikerregulerende eigenschappen. Het is een populair alternatief voor antibiotica bij de behandeling van SIBO, met name voor de waterstofdominante variant.

Er is echter nog weinig onderzoek gedaan naar de effectiviteit van berberine bij de behandeling van SIBO, maar er lopen momenteel onderzoeken die dit testen.

 

SIBO supplementen voor de onderliggende oorzaken 

Naast antibiotica en antimicrobiële kruiden kunnen bepaalde supplementen helpen bij het behandelen van SIBO. Deze supplementen zijn gericht op het aanpakken van de onderliggende oorzaken van SIBO, zoals een verminderde motiliteit (beweeglijkheid van de darmen) en lage maagzuurproductie. 

Prokinetica, middelen die de motiliteit van de darmen stimuleren, kunnen de beweeglijkheid van de darmen verbeteren. Dit kan helpen obstipatie tegen te gaan en voorkomt dat bacteriën overgroeien in de dunne darm (2). Een voorbeeld van een supplement met zo’n ‘prokinetische’ werking is gemberextract.

Om de zuurtegraad van de maag te verbeteren, kan betaïne HCL worden ingenomen tijdens de maaltijd. Dit kan helpen de maagvertering te bevorderen (3). Andere supplementen, zoals prebiotica en glutamine, kunnen bijdragen aan de gezondheid van de darmwand (4). 

Tot slot zijn er diverse kruiden die mogelijk de gasvorming kunnen verminderen én een bijdrage leveren aan de motiliteit van de darm. Afhankelijk van de persoonlijke situatie kan een keuze gemaakt worden in deze supplementen om de SIBO van meerdere kanten aan te pakken. 

 

Wanneer probiotica innemen bij SIBO? 

Het gebruik van probiotica bij SIBO is een onderwerp dat zorgvuldige overweging vereist. In sommige gevallen kunnen probiotica een waardevolle bijdrage leveren aan het herstel van het microbioom. Ze kunnen helpen bij het herstellen van de balans tussen 'goede' en 'slechte' bacteriën in de darmen, wat kan bijdragen aan het verlichten van SIBO symptomen.

Echter, in andere gevallen kunnen probiotica de klachten juist verergeren. Dit komt doordat ze extra bacteriën toevoegen aan een systeem dat al worstelt met een overgroei (5). Daarom is het cruciaal om eerst de specifieke oorzaken en kenmerken van je SIBO te begrijpen voordat je besluit om probiotica te gebruiken.

Probiotica zijn te vinden in verschillende bronnen. Ze komen van nature voor in gefermenteerde voedingsmiddelen zoals yoghurt en zuurkool. Daarnaast zijn ze beschikbaar in supplementvorm. Bij het kiezen van probiotica supplementen is het belangrijk om goed advies in te winnen. Het is essentieel om een product te kiezen dat de juiste soorten en hoeveelheden bacteriën bevat voor jouw specifieke situatie.

 

SIBO behandeling met een gestructureerde aanpak

Al met al zijn er verschillende behandelingsopties beschikbaar voor SIBO, waaronder antibiotica, supplementen en probiotica. Het is belangrijk dat deze strategieën worden verwerkt in een gestructureerd behandelplan dat is afgestemd op de persoonlijke situatie. Daarnaast is het belangrijk om te benadrukken dat de behandeling van SIBO vaak niet alleen uit één enkele stap bestaat, maar een combinatie van verschillende strategieën vereist. Zo is voeding ook een belangrijk aandachtspunt waarnaar gekeken dient te worden. Hiervoor kun je kijken naar een SIBO dieet.

SIBO is een complexe aandoening waarbij de onderliggende oorzaken en symptomen van persoon tot persoon kunnen verschillen. Het is daarom essentieel om met een darmtherapeut samen te werken om de juiste diagnose te stellen en een individueel behandelplan op te stellen.

Tot slot is het goed om te weten dat SIBO een aandoening is die kan terugkeren. Het is daarom belangrijk om niet alleen te werken aan de behandeling van de symptomen, maar ook aan het voorkomen van een terugval door een gezonde levensstijl te handhaven en de onderliggende oorzaken van SIBO aan te pakken.

Wil je zelf graag leren hoe je dit het beste kunt doen? Dan kun je eens kijken naar ons D.A.R.M. Programma. Hierin ontdek je wat bij jou de onderliggende oorzaken zijn, zodat je ze gericht kunt aanpakken. In dit programma vind je een uitgebreide module over SIBO.

Je kunt ook eerst onze masterclass bekijken om te ontdekken wat je vandaag kunt doen om je SIBO symptomen te verminderen en je darmen ‘in het gips’ te zetten.

 

 

Bronnen:

  1. Gatta, L., & Scarpignato, C. (2017). Systematic review with meta-analysis: rifaximin is effective and safe for the treatment of small intestine bacterial overgrowth. Alimentary Pharmacology & Therapeutics, 46(7), 645-658. DOI: 10.1111/apt.13928
  2. Pruthvi, C. R., Kochhar, R., Sharma, V., Berry, N., Ashat, M., Dhaka, N., Reddy, Y. C. J., & Sinha, S. K. (2018). Risk of small intestinal bacterial overgrowth in patients receiving proton pump inhibitors versus proton pump inhibitors plus prokinetics. JGH Open, 2(2), 47–53. DOI: 10.1002/jgh3.12045
  3. Yago, M. R., Frymoyer, A. R., Smelick, G. S., Frassetto, L. A., Budha, N. R., Dresser, M. J., Ware, J. A., & Benet, L. Z. (2010). Gastric reacidification with betaine HCl in healthy volunteers with rabeprazole-induced hypochlorhydria. Molecular Pharmaceutics, 7(5), 1598–1606. DOI: 10.1021/mp100059d
  4. Lallès, J-P. (2016). Microbiota-host interplay at the gut epithelial level, health and nutrition. Journal of Animal Science and Biotechnology, 7, 66. DOI: 10.1186/s40104-016-0123-7
  5. Rao, S. S. C., Rehman, A., Yu, S., & Andino, N. M. (2018). Brain fogginess, gas and bloating: a link between SIBO, probiotics and metabolic acidosis. Clinical and translational gastroenterology, 9(6), 162. DOI: 10.1038/s41424-018-0030-7

 


Geschreven door Mats Laszlo, BSc Voeding- en Gezondheidswetenschappen aan de Wageningen Universiteit, Master Nutrition and Health, specialisatie: Molecular Nutrition and Toxicology, ervaringsdeskundige op het gebied van maag- en darmklachten zoals SIBO.

 

Close

50% Bijna klaar

Laat even weten aan wie ik het kan toesturen?