5 lekkende darm symptomen op een rij

Heb je last van onverklaarbare huiduitslag, chronische diarree of voel je je constant moe? Dan zou je weleens te maken kunnen hebben met lekkende darm symptomen. In deze blog leggen we uit welke symptomen kunnen wijzen op een 'leaky gut' en waarom het zo belangrijk is om deze vroegtijdig te herkennen.

In dit artikel gaan we in op:

• Hoe herken je een lekkende darm?
• Wat zijn de symptomen van een lekkende darm?
• Wat zijn de oorzaken van een lekkende darm?

Dit zijn 5 symptomen van een lekkende darm:

1. Chronische diarree
2. Opgeblazen buik en gasvorming
3. Voedselintoleranties
4. Chronische vermoeidheid
5. Huidproblemen zoals huiduitslag en acne

Lees verder om te ontdekken hoe je deze symptomen kunt herkennen en waarom het zo belangrijk is om hier op tijd bij te zijn.

De symptomen van een lekkende darm

Een lekkende darm, of 'leaky gut', is een term die je misschien al eens hebt gehoord, maar het kan lastig zijn om te weten of je er zelf last van hebt. De symptomen kunnen namelijk variëren en overlappen met andere aandoeningen. Het is daarom belangrijk om te weten welke signalen kunnen wijzen op een lekkende darm. Hieronder bespreken we een aantal symptomen die je in de gaten kunt houden:

Chronische diarree

Chronische diarree is niet alleen heel vervelend, maar kan ook een van de belangrijkste lekkende darm symptomen zijn. Bij een lekkende darm of 'leaky gut' is de darmwand meer doorlaatbaar. Dit kan ervoor zorgen dat ongewenste stoffen, zoals bacteriën en toxines, de darmwand passeren en in contact komen met het immuunsysteem. Dit kan een ontstekingsreactie in de darmen veroorzaken, wat vervolgens kan leiden tot chronische diarree.

Het is belangrijk te weten dat chronische diarree ook andere oorzaken kan hebben. Denk hierbij aan infecties met een parasiet, welke medische aandacht vereisen. Echter, als dit is uitgesloten met reguliere onderzoeken, en je dit symptoom ervaart in combinatie met andere lekkende darm symptomen, is het de moeite waard om verder te onderzoeken of een lekkende darm de oorzaak zou kunnen zijn.

Opgeblazen buik en gasvorming

Hoewel een opgeblazen buik en gasvorming of winderigheid geen directe gevolgen zijn van een lekkende darm, komen deze symptomen vaak wel samen voor bij een verhoogde doorlaatbaarheid van de darmwand. In andere woorden, als je last hebt van een ‘gut leak’, is de kans groter dat je ook symptomen zoals een opgeblazen gevoel en gasvorming ervaart.

De reden hiervoor is dat een verhoogde doorlaatbaarheid van de darmwand vaak samengaat met andere darmproblemen, zoals een verstoord darmmicrobioom of voedselintoleranties. Deze kunnen op hun beurt weer leiden tot een opgeblazen gevoel en gasvorming.

Voedselintoleranties

Net als een opgeblazen gevoel en gasvorming, komen voedselintoleranties ook vaak samen voor met een lekkende darm. Hoewel er verschillende theorieën bestaan, is het nog niet duidelijk of voedselintoleranties het gevolg of juist de oorzaak zijn van een lekkende darm. Voedselintoleranties zijn erg complex en er is nog veel onduidelijk over hoe ze ontstaan. Zo zijn klassieke voedselintoleranties, zoals lactose-intolerantie, het gevolg van een gebrekkige aanmaak van de nodige verteringsenzymen. 

Tegenwoordig wordt de term ‘voedselintolerantie’ echter ook (onterecht) gebruikt om te verwijzen naar voedselovergevoeligheden. Deze voedselovergevoeligheden kunnen verschillende oorzaken hebben, maar een van de heersende theorieën is dat het immuunsysteem overmatig reageert op voedingsdeeltjes na eraan te zijn blootgesteld via een ‘leaky gut’. Dit zou op zijn beurt leiden tot de productie van IgG-antistoffen die voor de klachten zouden zorgen. 

Deze theorie is echter nog niet bewezen. Het zou namelijk ook kunnen zijn dat de voedselintoleranties zelf de lekkende darm verergeren. Zo kan er bij lactose-intolerantie overmatige gasvorming optreden, wat op zijn beurt voor irritatie kan zorgen in de darmen en mogelijk ook de darmwand aantast.

Chronische vermoeidheid

Voel je je constant uitgeput, ongeacht hoeveel slaap je krijgt? Chronische vermoeidheid kan een indicatie zijn van een lekkende darm. Wanneer de darmwand zijn integriteit verliest, kunnen ongewenste stoffen de bloedbaan binnendringen, wat het immuunsysteem kan activeren. Deze constante immuunrespons kan het lichaam uitputten, wat leidt tot gevoelens van aanhoudende vermoeidheid.

Daarnaast kan een onevenwichtige samenstelling van de darmbacteriën, wat vaak samengaat met een lekkende darm, de opname van cruciale voedingsstoffen belemmeren. Zonder de juiste voedingsstoffen kan het lichaam zich moe en futloos voelen.

Het is cruciaal om te begrijpen dat, hoewel een lekkende darm een mogelijke oorzaak kan zijn, chronische vermoeidheid ook andere onderliggende oorzaken kan hebben. Als je echter naast vermoeidheid ook andere lekkende darm symptomen ervaart, is het wellicht tijd om je darmgezondheid onder de loep te nemen.

Huidproblemen zoals huiduitslag en acne

De relatie tussen darmgezondheid en huidaandoeningen is een gebied waar telkens meer onderzoek naar wordt gedaan. Verschillende huidaandoeningen kunnen verband houden met de gezondheid van de darm:

1. Huiduitslag: ontstekingsreacties, die kunnen worden veroorzaakt door een lekkende darm, zijn in verband gebracht met huidaandoeningen zoals eczeem en rosacea (1).
2. Acne: er is gesuggereerd dat de balans van de darmmicrobiota een rol kan spelen bij acne-uitbraken. Verstoringen in deze balans, mogelijk gerelateerd aan een lekkende darm, kunnen de ernst van acne verergeren (2).
3. Droge en jeukende huid: ontstekingen in het lichaam, mogelijk gerelateerd aan darmproblemen, kunnen leiden tot een droge en jeukende huid. Deze huidconditie kan verergeren als de ontstekingsreacties in het lichaam aanhouden, waarbij het dus cruciaal is om de onderliggende oorzaken aan te pakken.

Wat zijn de oorzaken van een lekkende darm?

Hoewel er weleens wordt gezegd dat een lekkende darm onzin is, bestaat er wel degelijk bewijs voor het bestaan van een lekkende darm. Een lekkende darm kan door verschillende factoren worden veroorzaakt. Hieronder worden enkele van de meest voorkomende oorzaken besproken:

1. Dieet: bepaalde voedingsmiddelen, zoals gluten en overmatige suiker, kunnen bij sommige mensen de darmwand irriteren en bijdragen aan een lekkende darm (3).
2. Medicijnen: langdurig gebruik van bepaalde medicijnen, waaronder niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID's), kan de darmwand beschadigen (4).
3. Infecties: darminfecties, zoals door de bacterie Clostridium difficile, kunnen de darmwand beschadigen en bijdragen aan een lekkende darm (5).
4. Stress: er is enig bewijs dat chronische stress de darmfunctie kan beïnvloeden, wat kan leiden tot een verhoogde darmpermeabiliteit (6).

Het is essentieel om te begrijpen dat de oorzaak van een lekkende darm sterk kan variëren, afhankelijk van de persoonlijke situatie van een individu. Factoren zoals genetica, levensstijl, eerdere medische geschiedenis en blootstelling aan bepaalde omgevingsfactoren kunnen allemaal een rol spelen. Daarom is het cruciaal om niet te vertrouwen op algemene informatie of zelfdiagnose. Als je vermoedt dat je last hebt van een lekkende darm, is het van het grootste belang om de juiste diagnostische testen te ondergaan onder begeleiding van een gekwalificeerde arts of darmtherapeut. Deze professionals kunnen een grondige evaluatie uitvoeren, de juiste testen aanbevelen en een behandeling op maat voorstellen op basis van de specifieke behoeften en omstandigheden van de patiënt.

Het belang van het herkennen van lekkende darm symptomen

Het herkennen van de symptomen van een lekkende darm is de eerste stap in het begrijpen en aanpakken van dit fenomeen. Zoals besproken, kunnen de oorzaken variëren en is het essentieel om een individuele benadering te volgen. De relatie tussen de darm en andere lichaamssystemen, zoals de huid, is complex en wordt nog steeds onderzocht. Wat echter duidelijk is, is dat de gezondheid van de darm een centrale rol speelt in ons algehele welzijn.

Als je symptomen ervaart die kunnen wijzen op een lekkende darm, is het cruciaal om professioneel advies in te winnen. Door vroegtijdige diagnose en behandeling kun je verdere complicaties voorkomen en kan je kwaliteit van leven aanzienlijk worden verbeterd. 

Bij All Ways Healthy begrijpen we hoe ingewikkeld darmgezondheid kan zijn en welke uitdagingen je kunt tegenkomen. Daarom hebben we het D.A.R.M. Programma ontwikkeld. Dit is een zelfstandig programma waarin je ontdekt hoe je zélf darmklachten zoals een lekkende darm kunt aanpakken. In het programma ga je op zoek naar de onderliggende oorzaak van jouw lekkende darm en kom je erachter hoe je een doelgericht behandelplan kan opstellen om het probleem bij de bron aan te pakken. Dit behandelplan omvat specifieke voedingsstrategieën, leefstijlaanpassingen en eventueel gerichte lekkende darm suppletie. We hebben inmiddels al meer dan 2500 klanten mogen helpen. Lees hier meer over het programma.

Er is genoeg mogelijkheid om vragen te stellen, maar kom je er zelf niet uit of heb je behoefte aan persoonlijke begeleiding, dan kun je ook contact opnemen met een van de therapeuten uit ons therapeutennetwerk. Samen zetten we stappen naar een oplossing die bij jou past.

Bronnen:

1. Salem, I., Ramser, A., Isham, N., & Ghannoum, M. A. (2018). The gut microbiome as a major regulator of the gut-skin axis. Frontiers in microbiology, 9, 1459. https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fmicb.2018.01459/full 
2. Bowe, W. P., & Logan, A. C. (2011). Acne vulgaris, probiotics and the gut-brain-skin axis: from anecdote to translational medicine. Beneficial microbes, 2(2), 167-179. https://www.wageningenacademic.com/doi/10.3920/BM2012.0060?url_ver=Z39.88-2003&rfr_id=ori:rid:crossref.org&rfr_dat=cr_pub%20%200pubmed 
3. Fasano, A. (2012). Zonulin, regulation of tight junctions, and autoimmune diseases. Annals of the New York Academy of Sciences, 1258(1), 25-33. DOI: https://nyaspubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1749-6632.2012.06538.x 
4. Bjarnason, I., Takeuchi, K. (2009). Intestinal permeability in the pathogenesis of NSAID-induced enteropathy. Journal of Gastroenterology, 44(Suppl 19), 23-29. DOI: https://link.springer.com/article/10.1007/s00535-008-2266-6 
5. Kelly, C. P., Pothoulakis, C., & LaMont, J. T. (1994). Clostridium difficile colitis. New England Journal of Medicine, 330(4), 257-262. DOI: https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJM199401273300406 
6. Vanuytsel, T., van Wanrooy, S., Vanheel, H., Vanormelingen, C., Verschueren, S., Houben, E. & Tack, J. (2014). Psychological stress and corticotropin-releasing hormone increase intestinal permeability in humans by a mast cell-dependent mechanism. Gut, 63(8), 1293-1299. DOI: https://gut.bmj.com/content/63/8/1293 

Geschreven door Mats Laszlo , BSc Voeding- en Gezondheidswetenschappen aan de Wageningen Universiteit, Master Nutrition and Health, specialisatie: Molecular Nutrition and Toxicology, ervaringsdeskundige op het gebied van maag- en darmklachten zoals SIBO.